Mối quan hệ giữa sự chuyển biến kinh tế và sự chuyển biến xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX

Kinh tế và xã hội có quan hệ chặt chẽ và tác động qua lại. Trong bài viết dưới đây, mời bạn đọc cùng GiaiNgo tìm hiểu mối quan hệ giữa sự chuyển biến kinh tế và sự chuyển biến xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX.

Mối quan hệ giữa sự chuyển biến kinh tế và sự chuyển biến xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX

Mối quan hệ giữa sự chuyển biến kinh tế và sự chuyển biến xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX được thể hiện như sau:

Kinh tế và xã hội có sự tác động qua lại lẫn nhau. Sự thay đổi và chuyển biến về kinh tế dẫn đến sự thay đổi và chuyển biến của xã hội.

Vì thế, vào đầu thế kỉ XX, nền sản xuất tư bản chủ nghĩa du nhập vào nước ta. Sự ra đời của phương thức sản xuất này kết hợp với sự bóc lột theo kiểu chủ nghĩa tư bản nảy sinh đã sinh ra giai cấp công nhân, tư sản dân tộc và tiểu tư sản.

moi quan he giua su chuyen bien kinh te va su chuyen bien xa hoi o viet nam dau the ki xx

Một số câu hỏi liên quan bài 22 SGK Lịch sử 11

Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, nền kinh tế Việt Nam có những chuyển biến như thế nào?

Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, nền kinh tế Việt Nam có nhiều chuyển biến lớn như:

  • Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa từng bước du nhập vào Việt Nam.
  • So với nền kinh tế phong kiến, kinh tế Việt Nam thời bấy giờ sản xuất ra nhiều của cải, vật chất hơn.
  • Bộ mặt xã hội Việt Nam thay đổi, cơ sở hạ tầng được xây dựng.

moi quan he giua su chuyen bien kinh te va su chuyen bien xa hoi o viet nam dau the ki xx

Bên cạnh những thay đổi tích cực, nền kinh tế Việt Nam vẫn còn tồn tại nhiều mặt tiêu cực:

  • Tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam cạn kiệt do khai thác quá mức.
  • Ngành nông nghiệp không phát triển, đại bộ phận nông dân bị bóc lột tàn nhẫn, bị mất ruộng đất, đời sống nhân dân cơ cực.
  • Ngành công nghiệp phát triển nhỏ giọt, thiếu hẳn nguồn công nghiệp nặng.

Từ đây, chúng ta có thể kết luận rằng, nền kinh tế Việt Nam thời bấy giờ là nền sản xuất nhỏ, lạc hậu và lệ thuộc. Cơ sở hạ tầng do Pháp xây dựng chỉ phục vụ quyền lợi của chúng.

Nêu những chuyển biến của xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX?

Với những chính sách khai thác thuộc địa của Pháp, tình hình xã hội Việt Nam có nhiều chuyển biến mới. Bên cạnh việc phân hóa những giai cấp cũ trong xã hội, còn xuất hiện thêm những tầng lớp và giai cấp mới.

Giai cấp cũ

Giai cấp địa chủ phong kiến:

Một bộ phận nhỏ trở nên giàu có nhờ việc chiếm đoạt ruộng đất của làng xã, nông dân. Một số địa chủ vừa và nhỏ bị đế quốc Pháp chèn ép, áp bức nên có tinh thần chống Pháp.

Giai cấp nông dân:

Nông dân Việt Nam vốn đã khốn khổ vì thuế khóa, địa tô, phu phen tạp dịch, nạn cướp đất lập đồn điền, dựng nhà máy của Pháp.  Một số khác bị mất đất, phải ra thành phố, công trường, hầm mỏ, đồn điền để xin việc nhưng chỉ một số ít kiếm được việc làm hoặc lương rất thấp.

moi quan he giua su chuyen bien kinh te va su chuyen bien xa hoi o viet nam dau the ki xx

Tầng lớp mới, giai cấp mới

Giai cấp công nhân:

Nền công nghiệp thuộc địa làm nảy sinh ra tầng lớp công nhân. Họ làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, xí nghiệp, công trường,….

Lực lượng công nhân thời kì này tuy số lượng ngày càng đông đảo nhưng còn non trẻ và mang tính tự phát. Họ đấu tranh chủ yếu đòi quyền lợi kinh tế, đòi tăng lương, giảm giờ làm và cải thiện đời sống.

moi quan he giua su chuyen bien kinh te va su chuyen bien xa hoi o viet nam dau the ki xx

Tầng lớp tư sản: Tầng lớp tư sản xuất thân là các sĩ phu yêu nước, chịu ảnh hưởng của tư tưởng tư sản.

moi quan he giua su chuyen bien kinh te va su chuyen bien xa hoi o viet nam dau the ki xx

Tầng lớp tiểu tư sản: Tầng lớp tiểu tư sản gồm tiểu thương, tiểu chủ sản xuất và buôn bán hàng thủ công.

Những chuyển biến về cơ cấu kinh tế và xã hội Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Thực dân Pháp có gì đáng chú ý?

Những chuyển biến về cơ cấu kinh tế và xã hội Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Thực dân Pháp có nhiều nội dung đáng chú ý, cụ thể:

Những chuyển biến về cơ cấu kinh tế

  • Nông nghiệp: các đồng điền trồng lúa, cao su được xây dựng và mở rộng ở quy mô lớn.
  • Công nghiệp: nhiều cơ sở công nghiệp khai thác mỏ dần đi vào hoạt động nhằm cải thiện đời sống.
  • Giao thông vận tải: các tuyến đường sắt, đường bộ, cầu cảng lớn được xây dựng.
  • Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa bắt đầu được du nhập vào Việt Nam, tồn tại song song với phương thức bóc lột phong kiến.

moi quan he giua su chuyen bien kinh te va su chuyen bien xa hoi o viet nam dau the ki xx

Những chuyển biến về xã hội

Xã hội Việt Nam chuyển từ xã hội phong kiến độc lập sang xã hội thuộc địa nửa phong kiến.

Cơ cấu xã hội có sự phân hóa và hình thành giai cấp mới. Cụ thể:

  • Các giai cấp cũ: địa chủ phong kiến, nông dân bị phân hoá.
  • Xuất hiện các tầng lớp, giai cấp mới: công nhân, tầng lớp tư sản, tiểu tư sản thành thị, tạo điều kiện cho cuộc vận động giải phóng dân tộc theo xu hướng mới.
  • Mâu thuẫn dân tộc và mâu thuẫn giai cấp ngày càng gay gắt.

Xem thêm:

Bài viết đã chỉ rõ mối quan hệ giữa sự chuyển biến kinh tế và sự chuyển biến xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX. Hi vọng, thông tin này đã mang đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về lịch sử của nước nhà. Tiếp tục theo dõi và ủng hộ GiaiNgo ở những bài viết tiếp theo nhé!