Mỗi người nghệ sĩ đặt tên cho đứa con tinh thần của mình đều có dụng ý. Nhan đề ấy không chỉ là đề tài mà còn gắn với chủ đề, tư tưởng, ý nghĩa nội dung tác phẩm. Vậy ý nghĩa nhan đề Đồng chí là gì? Bài viết dưới đây của GiaiNgo sẽ phân tích kĩ xoay quanh câu hỏi này.
Đồng chí là một từ Hán Việt, thường được dùng như một đại từ nhân xưng trong tiếng Việt. Từ này để gọi và xưng hô với những người cùng tổ chức, cùng lý tưởng, cùng đội ngũ,… trong các nước xã hội chủ nghĩa hay các đảng phái cánh tả.
Ở Việt Nam, từ “đồng chí” xuất hiện từ đầu thời kỳ kháng chiến chống Pháp và phổ biến trong những năm cách mạng và kháng chiến. Đồng chí là từ dùng để gọi và xưng hô giữa những người lính với nhau.
Bài thơ “Đồng chí” được sáng tác vào mùa xuân năm 1948, sau khi tác giả Chính Hữu tham gia chiến dịch Việt – Bắc thu đông (1947). Trong chiến dịch này, Chính Hữu là chính trị viên đại đội, ông có nhiều nhiệm vụ, nhất là việc chăm sóc anh em thương binh và chôn cất một số tử sĩ.
Sau chiến dịch, ông bị ốm nặng phải nằm lại điều trị. Đơn vị đã cử một đồng chí ở lại để chăm sóc cho Chính Hữu. Người đồng đội ấy rất tận tâm chăm sóc; giúp ông vượt qua những khó khăn của bệnh tật.
Cảm động trước tấm lòng của người bạn, ông đã viết bài thơ “Đồng chí” như một lời cảm ơn chân thành nhất gửi tới người đồng đội, người bạn nông dân của mình.
Chủ đề liên quan:
Tác giả của bài thơ “Đồng chí” là Chính Hữu. Ông tên thật là Trần Đình Đắc (15/12/1926 – 27/11/2007). Quê ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Ông là một nhà thơ Việt Nam; Nguyên Đại tá, Phó Cục trưởng Cục Tuyên huấn thuộc Tổng cục chính trị, Quân đội nhân dân Việt Nam; Nguyên Phó tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam.
Năm 1946, ông gia nhập trung đoàn thủ đô và hoạt động trong quân đội suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Ông làm thơ từ năm 1947. Đa số các tác phẩm của ông đều viết về hai đối tượng là chiến tranh và người lính.
Năm 2000, nhà thơ Chính Hữu được Nhà nước Việt Nam trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật lần 2.
Một số tác phẩm tiêu biểu của ông:
Tập thơ Đầu súng trăng treo (1966) là tác phẩm chính của Chính Hữu. Bài thơ “Đồng chí” được in vào tháng 2/1948. Thơ ông không nhiều nhưng lại có nhiều bài đặc sắc, cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc, hàm súc.
Khi đặt nhan đề là “Đồng chí”, Chính Hữu đã làm sáng tỏ chủ đề tác phẩm. Bài thơ không chỉ có ý nghĩa viết về những con người cùng chung lí tưởng, chí hướng; mà sâu sắc hơn, ông muốn viết về tình đồng đội, về những con người đồng cảnh, đồng cam cộng khổ, đồng sức chung lòng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Ý nghĩa nhan đề Đồng chí mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng.
Tiếng gọi “đồng chí” vang lên đầy thiêng liêng đã tạo nên ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Chính thứ tình cảm cao đẹp này là sức mạnh giúp những người lính có thể dễ dàng vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, vươn tới tương lai tốt đẹp hơn.
Cảm động biết bao khi chính trong những năm tháng khó khăn gian khổ của chiến tranh, tình đồng chí đã nảy nở với sự yêu thương gắn bó chân thành “đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”. Biết bao khó khăn chồng chất, biết bao đêm lạnh buốt giá con tim, thế nhưng những trái tim ấy không hề run sợ mà vẫn thổn thức, vẫn ấm áp ngọn lửa của tình đồng đội.
Nhà thơ Chính Hữu đã từng tâm sự rằng từ “đồng chí” mang ý nghĩa thiêng liêng và máu thịt vô cùng. Những năm tháng cách mạng, họ có thể thay thế cho gia đình, cho cha mẹ, vợ con để chăm sóc cho đồng đội của mình. Hơn nữa, những người đồng chí còn bảo vệ nhau trước mũi súng của kẻ thù, cùng nhau đi qua cái chết, chống lại cái chết, cùng nhau thực hiện một lý tưởng cách mạng.
Qua nhan đề này, nhà thơ muốn khẳng định rằng tình đồng chí, đồng đội là chỗ dựa tinh thần để người lính tồn tại, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ. Từ đó họ cùng nhau chiến đấu và chiến thắng. Đó chính là đáp án cho câu hỏi ý nghĩa nhan đề Đồng chí.
Mạch cảm xúc của bài thơ bắt nguồn từ niềm xúc động được khơi gợi ra hình thành tình đồng chí. Cảm xúc được đẩy lên cao trào, tụ lại trong lời khẳng định tình cảm chân thành giữa những người lính.
Mạch cảm xúc ấy tiếp tục khơi mở trong những hình ảnh, chi tiết biểu hiện tình đồng chí và sức mạnh của tình đồng chí. Bài thơ khép lại với cảm xúc lắng đọng trước biểu tượng đẹp về tình đồng chí.
Chủ đề của bài thơ “Đồng chí” là ngợi ca tình đồng đội, đồng chí cao cả, thiêng liêng của các anh bộ đội Cụ Hồ. Họ là những người nông dân yêu nước mặc áo lính, trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Tình đồng chí góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và phẩm chất của những người lính cách mạng. Qua đó, hiện lên hình tượng chân thực, giản dị mà cao đẹp của người lính Việt Nam.
Bài thơ “Đồng chí” theo thể thơ tự do, 20 dòng chia làm 3 đoạn.
Cả bài thơ tập trung thể hiện vẻ đẹp sức mạnh của tình đồng chí, đồng đội. Ở mỗi đoạn sức nặng của tư tưởng và cảm xúc được dẫn dắt và dồn tụ vào những dòng thơ gây ấn tượng sâu đậm. Ý nghĩa nhan đề Đồng chí vì thế càng trở nên rõ ràng.
Bài viết trên của GiaiNgo đã giải thích ý nghĩa nhan đề Đồng chí cùng những kiến thức xoay quanh bài thơ. Hy vọng thông tin trên hữu ích với bạn. Hẹn gặp bạn ở bài viết sau.
Kiến thức hữu ích:
