Vì sao cá lên cạn sẽ bị chết trong thời gian ngắn? Sinh học 11

Cá là loài động vật sống dưới nước và khi lên cạn chúng sẽ bị chết. Vậy bạn có biết vì sao cá lên cạn sẽ bị chết trong thời gian ngắn không? Cùng GiaiNgo đi tìm câu trả lời nhé!

Vì sao cá lên cạn sẽ bị chết trong thời gian ngắn?

Câu hỏi trắc nghiệm

Vì sao cá lên cạn sẽ bị chết trong thời gian ngắn?

A. Vì diện tích trao đổi khí còn rất nhỏ và mang bị khô nên cá không hô hấp được.

B. Vì độ ẩm trên cạn thấp.

C. Vì không hấp thu được O2 của không khí.

D. Vì nhiệt độ trên cạn cao.

Đáp án: A. Vì diện tích trao đổi khí còn rất nhỏ và mang bị khô nên cá không hô hấp được.

Câu hỏi tự luận

Cá lên cạn sẽ bị chết trong thời gian ngắn vì khi lên cạn, các lá mang của cá sẽ bị dính chặt vào nhau vì chúng bị mất lực đẩy của nước. Điều này dẫn đến diện tích của bề mặt trao đổi khí bị thu hẹp.

Trong khi đó, khí khô cũng làm cho các lá mang của cá bị khô lại, khí oxi và cacbonic cũng không khuếch tán được. Đây là nguyên nhân khiến cho cá bị chết trong thời gian ngắn khi lên cạn.

cá lên cạn sẽ bị chết trong thời gian ngắn vì khi lên cạn các lá mang dính chặt vào nhau (mất lực đẩy của nước) dẫn đến diện tích bề mặt trao đổi khí bị thu hẹp. Mặt khác không khí khô làm cho các lá mang khô lại, o2 và CO2 không khuếch tán được → cá chết trong thời gian ngắn.

Các hình thức hô hấp ở động vật

Động vật có nhiều hình thức hô hấp khác nhau như hô hấp qua bề mặt cơ thể, hô hấp bằng hệ thống ống khí, hô hấp bằng mang và hô hấp bằng phổi.

Hô hấp qua bề mặt cơ thể

• Loại động vật: Động vật đơn bào hoặc đa bào có tổ chức thấp như giun đất, con đĩa, thủy tức, trùng biến hình,…
• Cơ chế hô hấp: Được thực hiện trực tiếp qua bề mặt cơ thể hoặc màng tế bào thông qua sự khuếch tán.

Ví dụ cụ thể như giun đất và các loài hô hấp thông qua da có thể thích nghi tốt với môi trường sống của mình.

Hô hấp bằng hệ thống ống khí

• Hô hấp bằng ống khí ở động vật thường xuất hiện ở côn trùng.
• Cơ chế hô hấp sử dụng hệ thống ống khí với nhiều nhánh tiếp xúc với tế bào cơ thể và mở ra bên ngoài qua các lỗ thở.

Hô hấp bằng mang

• Hô hấp bằng mang ở loài động vật là cá có mang.
• Cơ chế hô hấp được thực hiện hiện bằng mang, đây là cơ quan thích nghi với môi trường nước. Miệng và nắp mang cá đóng mở nhịp nhàng, tạo dòng nước liên tục qua mang.
• Tư duy hệ tuần hoàn: Dòng máu trong mao mạch chảy song song và ngược chiều với dòng nước, giúp quá trình trao đổi khí hiệu quả.

Hô hấp bằng phổi

• Hô hấp bằng phổi thường gặp ở các loài động vật sống trên cạn như chim, thú, bò sát,…
• Cơ chế hô hấp của từng loại động vật này sẽ khác nhau.
  • Cơ chế hô hấp của thú: Khoang mũi -> Hầu -> Khí quản -> Phế quản.
  • Cơ chế hô hấp lưỡng cư: Hô hấp qua da và phổi.
  • Cơ chế hô hấp ở chim: Sử dụng phổi và hệ thống túi khí.

Câu trắc nghiệm liên quan

Điều không đúng với hiệu quả trao đổi khí ở động vật là

A. có sự lưu thông tạo ra sự cân bằng về nồng độ O2 và CO2 để các khí đó khuếch tán qua bề mặt trao đổi khí.

B. có sự lưu thông tạo ra sự chênh lệch về nồng độ O2 và CO2 để các khí đó khuếch tán qua bề mặt trao đổi khí

C. bề mặt trao đổi khí mỏng và ẩm ướt, giúp O2 và CO2 dễ dàng khuếch tán quá

D. bề mặt trao đổi khí rộng, có nhiều mao mạch và máu có sắc tố hô hấp

Đáp án: A. có sự lưu thông tạo ra sự cân bằng về nồng độ O2 và CO2 để các khí đó khuếch tán qua bề mặt trao đổi khí.

Hô hấp ngoài là quá trình trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường sống thông qua bề mặt trao đổi khí ở

A. mang

B. bề mặt toàn cơ thể

C. phổi

D. các cơ quan hô hấp như phổi, da, mang,…

Đáp án: D. các cơ quan hô hấp như phổi, da, mang,…

Ở cá, khi thở ra thì miệng ngậm lại, nền khoang miệng

A. nâng lên, diềm nắp mang mở ra

B. nâng lên, diềm nắp mang đóng lại

C. hạ xuống, diềm nắp mang mở ra

D. hạ xuống, diềm nắp mang đóng lại

Đáp án: A. nâng lên, diềm nắp mang mở ra

Ở cá, nước chảy từ miệng qua mang theo một chiều vì

A. quá trình thở ra và vào diễn ra đều đặn

B. miệng và diềm nắp mang đóng mở nhịp nhàng

C. diềm nắp mang chỉ mở một chiều

D. cá bơi ngược dòng nước

Đáp án: B. miệng và diềm nắp mang đóng mở nhịp nhàng

Khi cá thở vào, diễn biến nào dưới đây đúng?

A. thể tích khoang miệng tăng lên, áp suất trong khoang miệng tăng, nước tràn qua miệng vào khoang miệng

B. thể tích khoang miệng tăng lên, áp suất trong khoang miệng giảm, nước tràn qua miệng vào khoang miệng

C. thể tích khoang miệng giảm, áp suất trong khoang miệng giảm, nước tràn qua miệng vào khoang miệng

D. thể tích khoang miệng giảm, áp suất trong khoang miệng tăng, nước tràn qua miệng vào khoang miệng

Đáp án: D. thể tích khoang miệng giảm, áp suất trong khoang miệng tăng, nước tràn qua miệng vào khoang miệng

Thông qua các nội dung về hình thức hô hấp của cá cũng như các loài vật khác, bạn có thể hiểu được vì sao cá lên cạn sẽ bị chết trong thời gian ngắn. Bài viết của GiaiNgo không chỉ giúp bạn có thêm kiến thức về chương trình Sinh học 11 mà còn thêm kiến thức xã hội. Chúng tôi hy vọng rằng nó sẽ hữu ích với bạn.