Hãy giải thích tại sao khu vực Nam Á lại có sự phân bố dân cư không đều?

Trong chương trình Địa lý 8 đã đặt ra vấn đề “Hãy giải thích tại sao khu vực Nam Á lại có sự phân bố dân cư không đều?“. Đây là câu hỏi gây nên nhiều lúng túng và tranh cãi cho các bạn học sinh trung học phổ thông. Trong bài viết này, mời quý bạn đọc cùng GiaiNgo tìm hiểu lời giải chi tiết và chính xác nhất nhé.

Nam Á là ở đâu?

Nam Á là tên gọi dùng để chỉ những quốc gia thuộc phía Nam của châu Á. Vào năm 2017, đây được nhận xét là một trong những khu vực đông dân nhất thế giới với dân số ước lượng khoảng 1,868 tỷ người phân bố cho 9 quốc gia. Tại đây trong những năm vừa qua đã có nhiều sự tăng trưởng vượt bậc về mặt kinh tế và xã hội.

Tuy có lượng dân số đông đúc nhưng về mặt tổng thể lại phân bố không đồng đều. Đây được xem là yếu tố gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển kinh tế của khu vực này. Vậy, nguyên nhân vấn đề xuất phát từ đâu?

Nguyên nhân khu vực Nam Á có sự phân bố dân cư không đồng đều

Trên thực tế, nguyên nhân dẫn đến việc dân cư phân bố có sự không đồng đều tại các quốc giao Nam Á xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Vấn đề này sẽ phụ thuộc vào tập quán sinh sống, điều kiện kinh tế xã hội, chính sách phát triển của mỗi quốc gia,… Cụ thể sẽ được đề cập chi tiết dưới đây.

Yếu tố địa hình và điều kiện tự nhiên

Chịu sự tác động trực tiếp của điều kiện tự nhiên và các yếu tố về tài nguyên như đất đai, sông ngòi, khí hậu, tổng quan địa hình:

• Đồng bằng Ấn – Hằng, khu vực đồng bằng chạy dọc theo bờ biển là những nơi có địa hình, khí hậu và tài nguyên tương đối tốt. Ngoài ra, khí hậu nóng ẩm và mưa nhiều đã mang đến điều kiện sinh sống tốt. Từ đó thu hút dân cư tập trung đông đúc.
• Vùng dãy núi mang tên Hi-ma-lay-a mang trong mình đặc điểm địa hình hiểm trở, khí hậu khắc nghiệm và không có yếu tố thuận lợi cho việc sinh sống, sản xuất. Do đó, nay đây thường sẽ tập trung lượng dân cư rất ít.

Điều kiện phát triển về kinh tế và xã hội

Phát triển kinh tế và xã hội được xem là hai yếu tố có ảnh hưởng lớn đến việc thu hút sự tập trung của dân cư. Đối với khu vực Nam Á, vấn đề này cũng không ngoại lệ.

• Thực tế cho thấy dân cư thường sẽ tập trung đông tại những khu đô thị, trung tâm có nền kinh tế phát triển, giao thông thuận lợi.
• Đồng bằng sông Ấn – Hằng với mang đặc trưng của nền nông nghiệp lúa nước, có nguồn phù sa màu mỡ nên thu hút một lượng lớn dân cư tập trung.
• Ngoài ra, khu vực đồng bằng sông Ấn – Hằng tập trung lượng lớn dân cư bởi đây là nơi có lịch sự khai sơ lâu đời nhất trong khu vực.

Dân cư phân bố không đồng đều gây ra những hậu quả gì?

Dân cư phân bố có sự chênh lệch giữa các vùng miền về mặt lâu dài sẽ gây nên những hậu quả tiêu cực đến sự phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa. Dưới đây là một số hậu quả nổi bật nhất.

Về mặt kinh tế

Thực tế dân cư khu vực Nam Á phân bố như sau:

• Khu vực miền núi chiếm đến 3/4 tổng diện tích với nguồn tài nguyên vô cùng phong phú nhưng lượng dân cư lại tập trung vô cùng thưa thớt.
• Khu vực đồng bằng chỉ chiếm 1/4 tổng diện tích nhưng lại có mật độ dân số rất lớn.

Điều này đã dẫn đến tình trạng khai thác tài nguyên và phân bố lao động chưa thật sự hợp lý. Khu vực đồi núi có diện tích lớn, tài nguyên khoáng sản dồi dào nhưng lại không được khai thác một cách hợp lý. Trong khi đó, khu vực đồng bằng dân cư lại tập trung đông đúc, khai thác kiệt quệ nguồn tài nguyên thiên nhiên. Đồng thời một thực trạng nhức nhối tại liên quan đến phát triển kinh tế khu vực đồng bằng đó chính là tỷ lệ thất nghiệp lớn, nhiều người thiếu việc làm.

Về mặt xã hội

Dân cư tập trung với số lượng lớn tại đồng bằng, trung đông và thành thị gây nên hiện trạng tắc nghẽn giao thông, chênh lệch lớn giữa giàu và nghèo, gia tăng nhiều tệ nạn cho xã hội,… Điều này về mặt lâu dài sẽ gây ảnh hưởng lớn đến bộ mặt dân cư, sự an ninh khu vực.

Về mặt môi trường

Dân cư tập trung đông đúc tại khu vực đồng bằng dẫn đến gia tăng mật độ dân số. Thực trạng này gây sức ép rất lớn đến nguồn tài nguyên tự nhiên và môi trường. Trong đó, vấn nạn ô nhiễm môi trường đang ngày một gia tăng và trở thành hồi chuông báo động ở nhiều quốc gia.

Hy vọng với bài viết trên của GiaiNgo, quý bạn đọc sẽ giải quyết được thắc mắc “Hãy giải thích tại sao khu vực Nam Á lại có sự phân bố dân cư không đều?“. Ngoài ra, đừng quên ghé thăm GiaiNgo mỗi ngày để cập nhật liên tục các kiến thức, thông tin bổ ích khác nhé.