Soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt Ngữ văn lớp 12

Để học tốt bất kỳ môn nào bạn cũng cần chuẩn bị soạn bài một cách chu đáo trước khi đến lớp. Với phần soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt cũng không ngoại lệ. Nhằm giúp bạn soạn bài học này dễ dàng hơn, GiaiNgo đã tổng hợp được những nội dung bên dưới. Mời các bạn cùng tham khảo.

Tips: Áp dụng sơ đồ tư duy trong soạn văn sẽ giúp bạn nhanh tiếp cận và hiểu rõ bài văn hơn. Tham khảo bài viết cách vẽ sơ đồ tư duy để áp dụng nhé.

Soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt ngắn gọn

Phần hướng dẫn soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt này, GiaiNgo đã biên tập một cách ngắn gọn nhất. Nội dung soạn bài bám sát sách giáo khoa. Đừng bỏ qua nếu bạn đang muốn soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt ngắn gọn nhé.

Câu 1 trang 153 SGK Ngữ văn 12 tập 2

Qua đoạn đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt, tìm hàm ý mà tác giả muốn gửi gắm.

Hướng dẫn trả lời

Hàm ý mà tác giả muốn gửi gắm đó là sự sống chỉ thực sự có ý nghĩa khi con người được sống tự nhiên với sự hài hòa giữa thể xác lẫn tâm hồn.

Đồng thời, con người cần phải biết đấu tranh với nghịch cảnh, với chính bản thân, chống lại sự dung tục, để hoàn thiện nhân cách và vươn tới những giá trị tinh thần cao quý.

Câu 2 trang 153 SGK Ngữ văn 12 tập 2

Qua lớp kịch hồn Trương Ba da và gia đình (vợ, cháu gái, con dâu) anh (chị) nhận thấy nguyên nhân nào đã khiến cho người thân của Trương Ba và cả chính Trương Ba rơi vào bất ổn và phải chịu đau khổ? Trương Ba có thái độ như thế nào trước những rắc rối đó?

Hướng dẫn trả lời

Nguyên nhân đó là tâm hồn Trương Ba vô cùng nhân hậu, cao khiết, ngay thẳng, có nhiều thú vui tao nhã, có học thức, chơi cờ… nhưng phải trú nhờ thể xác của hàng thịt – kẻ thô thiển, ham muốn tầm thường, dung tục.

Thái độ của Trương Ba là hụt hẫng, cô đơn. Trương Ba bị mọi người xa lánh, sự tồn tại của ông vì thế cũng trở nên vô nghĩa, nặng nề, bức bối.

Câu 3 trang 154 SGK Ngữ văn 12 tập 2

Hãy chỉ ra sự khác nhau trong quan niệm của Trương Ba và Đế Thích về ý nghĩa sự sống. Theo anh chị, Trương Ba trách Đế Thích, người đem lại cho mình sự sống: “Ông chỉ nghĩ đơn giản cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết !” có đúng không? Vì sao? Màn đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích toát lên ý nghĩa gì?

Hướng dẫn trả lời

Quan niệm sống của Trương Ba và Đế Thích rất khác nhau. Trương Ba cho rằng mượn thân xác của người khác để trú ngụ là một điều không nên. Còn Đế Thích nghĩ mượn thân xác để sống cũng là điều bình thường.

Trương Ba trách Đế Thích là đúng. Vì mượn thân xác để sống có nghĩa là phần người sống nhưng phần con bị mờ nhạt.

Ý nghĩa của màn đối thoại trên là thông điệp thể xác và tâm hồn phải có sự hài hòa thống nhất. Con người phải luôn biết đấu tranh với những nghịch cảnh, chống lại sự dung tục, để hoàn thiện nhân cách.

Câu 4 trang 154 SGK Ngữ Văn 12 tập 2

Khi Trương Ba nhất quyết đòi trả xác cho hàng thịt, Đế Thích dị cho hồn Trương Ba nhập vào cu Tị, Trương Ba đã từ chối. Vì sao?

Hướng dẫn trả lời

Trương Ba đã từ chối vì sự chênh lệch về tuổi tác. Hơn nữa, ông cụ rất thương cu Tị. Và lý do để quyết định ông không trú ngụ là bởi vì Trương Ba muốn được là chính mình.

Câu 5 trang 154 SGK Ngữ Văn 12 tập 2

Cảm nghĩ của anh (chị) sau khi đọc đoạn trích.

Hướng dẫn trả lời

Đọc đoạn trích, tôi cảm nhận được một điều rằng mình được sống là một điều vô cùng may mắn và quý giá. Nhưng giá trị của cuộc sống đích thực chỉ khi được là chính mình, không phải mượn thân xác ai cả.

soan bai hon truong ba da hang thit

 

Chủ đề liên quan: [Soạn Văn] 7 mẫu ý nghĩa nhan đề Vợ nhặt hấp dẫn không đụng hàng

Soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt đầy đủ nhất

Vừa rồi bạn đọc đã tìm hiểu xong nội dung soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt ngắn gọn. Sau đây, GiaiNgo mời bạn đến với phần soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt đầy đủ nhất, giúp bạn có cái nhìn chi tiết về vở kịch này.

Đôi nét về tác giả Lưu Quang Vũ

Tác giả Lưu Quang Vũ là nhà soạn kịch, nhà thơ và nhà văn hiện đại của Việt Nam. Thiên hướng và năng khiếu nghệ thuật của Quang Vũ đã sớm bộc lộ từ nhỏ. Vùng quê trung du Bắc Bộ đã in dấu trong các sáng tác của ông sau này.

Cuộc đời và sự nghiệp của tác giả Lưu Quang Vũ có nhiều điểm thăng trầm. Dù ra đi khi tuổi đời còn trẻ, nhưng các tác phẩm mà ông để lại có dấu ấn đáng kể trong lòng công chúng Việt Nam.

Hoàn cảnh ra đời bài Hồn Trương Ba da hàng thịt

Hoàn cảnh ra đời bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt là dựa trên một câu chuyện dân gian. Tác giả Lưu Quang Vũ cũng đã có những thay đổi khá cơ bản.

Chẳng hạn, trong truyện dân gian, nhân vật Trương Ba tiếp tục sống bình thường, hạnh phúc khi hồn được nhập vào thân xác anh hàng thịt. Ở đây, Lưu Quang Vũ lại tập trung diễn tả tình cảnh trớ trêu, nỗi đau khổ, giày vò của Trương Ba từ khi ‘bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo’.

Bố cục bài Hồn Trương Ba da hàng thịt

Để soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt đầy đủ nhất bạn đọc cần nắm được phần bố cục của bài.

  • Phần 1: từ đầu đến “Vợ Trương Ba bước vào”. Nội dung đoạn là cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt.
  • Phần 2: tiếp theo đến “Không cần!”. Đoạn này nói về cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và những người thân trong gia đình.
  • Phần 3: còn lại. Nội dung là cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba, Đế Thích và quyết định cuối cùng của hồn Trương Ba.

Kiến thức liên quan:

Tóm tắt nội dung bài Hồn Trương Ba da hàng thịt

Trương Ba là một người làm vườn. Anh có tính cách nhân hậu, tốt bụng và chơi cờ hay và thường đấu cờ với Đế Thích. Danh tiếng của ông vang đến tận trời xanh.

Vì sự tắc trách, Nam Tào gạch bừa tên Trương Ba, khiến ông phải chết oan. Theo lời của Đế Thích, Nam Tào cho hồn Trương Ba nhập vào thể xác anh hàng thịt.

Sau đó, hồn Trương Ba đã gặp phải rất nhiều phiền toái như lí trưởng sách nhiễu, con trai hư hỏng, vợ đòi bỏ đi, cháu gái không nhận ông. Còn tính nết Trương Ba thay đổi, trở nên phũ phàng, thô lỗ, bị mọi người xa lánh.

Đến cuối cùng Trương Ba chọn cái chết, không nhập vào xác ai nữa. Đây là cách ông thấy mình được sống toàn vẹn bên cạnh những người thân yêu.

soan bai hon truong ba da hang thit

Đọc hiểu bài Hồn Trương Ba da hàng thịt

Cùng đến với phần đọc hiểu bài Hồn Trương Ba da hàng thịt để bổ sung vào nội dung soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt cho đầy đủ nhé. Nếu có bất kì đóng góp nào về nội dung soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt hãy để lại comment bên dưới cho GiaiNgo.

Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt.

Trước khi diễn ra cuộc đối thoại giữa hồn và xác, tác giả đã để cho Hồn Trương Ba “ngồi ôm đầu một hồi lâu rồi vụt đứng dậy”. Những câu cảm thán ngắn, dồn dập. Hồn đau khổ bởi không thể nào thoát ra khỏi cái thân xác kia.

Trong cuộc đối thoại với xác anh hàng thịt, Hồn Trương Ba vụng về, thô lỗ. Từ đó, hồn càng lúc càng rơi vào trạng thái bế tắc.

Trong cuộc đối thoại này, xác chiếm lợi thế nên rất hể hả tuôn ra những lời thoại dài, chất giọng khi thì mỉa mai cười nhạo khi thì lên mặt dạy đời, châm chọc. Hồn có những lời thoại ngắn với giọng hèn nhát, kèm theo những tiếng kêu than.

Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và những người thân trong gia đình.

Người vợ mà ông rất mực yêu thương giờ đây buồn bã và quyết định bỏ đi. Cái Gái – cháu ông, giờ đây đã không cần phải giữ ý. Nó một mực khước từ tình thân. Chị con dâu là người chín chắn, hiểu điều hơn lẽ thiệt. Chị cảm thấy thương bố chồng trong tình cảnh trớ trêu.

Tất cả những người thân của Hồn Trương Ba đều nhận ra nghịch cảnh. Sau tất cả những đối thoại ấy, mỗi nhân vật bằng cách nói riêng, giọng nói riêng của mình đã khiến Hồn Trương Ba cảm thấy không thể chịu nổi.

Lưu Quang Vũ đã để cho Hồn Trương Ba còn lại trơ trọi một mình với nỗi đau khổ, tuyệt vọng lên đến đỉnh điểm. Hồn một mình với những lời độc thoại đầy chua chát nhưng cũng rất quyết liệt.

Cuộc đối thoại giữa Trương Ba với Đế Thích và quyết định cuối cùng của hồn Trương Ba.

Qua cuộc trò chuyện giữa Hồn Trương Ba với Đế Thích, tác giả gửi gắm những quan niệm về hạnh phúc, về lẽ sống và cái chết. Hai lời thoại của hồn Trương Ba trong cảnh này có ý nghĩa quan trọng:

  • Không thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn…
  • Sống nhờ vào đồ đạc, của cải người khác đã là chuyện không nên, đằng này đến cái thân tôi cũng phải sống nhờ anh hàng thịt. Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết!.

Từ đó, ta có thể nhận ra những ý nghĩa triết lí sâu sắc và thấm thía qua hai lời thoại này:

  • Con người là một thể thống nhất, hồn và xác phải hài hòa.
  • Sống thực sự cho ra con người quả không hề dễ dàng, đơn giản. Khi sống nhờ, sống gửi, sống chắp vá, khi không được là mình thì cuộc sống ấy thật vô nghĩa.

Hồn Trương Ba thực sự nhận ra: Con người sống cần có sự hài hòa giữa thể xác và tâm hồn, cần được sống là chính mình và cần phải sống có ý nghĩa. Không được bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được: “Tôi muốn được là tôi toàn vẹn”.

Hành động mang tính bước ngoặt của Trương Ba đó là quyết định dứt khoát xin tiên Đế Thích cho cu Tị được sống lại. Ông muốn được chết hẳn chứ không nhập hồn vào thân thể ai nữa.

Qua quyết định này, chúng ta càng thấy Trương Ba là con người nhân hậu, sáng suốt, giàu lòng tự trọng. Đặc biệt, đó là con người ý thức được ý nghĩa của cuộc sống.

Cái chết của cu Tị có ý nghĩa đẩy nhanh diễn biến kịch đi đến chỗ ‘mở nút’.

Trả lời câu hỏi SGK bài Hồn Trương Ba da hàng thịt

Tiếp đến nội dung này, chúng ta sẽ đi vào soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt đầy đủ qua những câu hỏi trong SGK.

Câu 1 trang 153 SGK Ngữ văn 12 tập 2

Qua đoạn đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt, tìm hàm ý mà tác giả muốn gửi gắm.

Hướng dẫn trả lời

Trong đoạn trích, ta thấy có hai hình ảnh ẩn dụ:

  • Xác hàng thịt: ẩn dụ về thể xác của con người.
  • Hồn Trương Ba: ẩn dụ về linh hồn của con người.

Qua đó nổi bật lên bi kịch bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo (linh hồn thanh cao của Trương Ba chán ghét, đau khổ bên trong thân xác phàm tục của anh hàng thịt).

Không chỉ linh hồn mới có tiếng nói và sức mạnh, thể xác cũng có sức mạnh bản năng ghê gớm của nó. Bất chấp thái độ phủ nhận yếu ớt của Trương Ba, xác hàng thịt đưa ra nhiều minh chứng cho thấy hồn Trương Ba cũng dần tha hóa theo nhu cầu của hắn.

Hàm ý mà nhà viết kịch muốn gửi gắm chính là trong một con người, hồn và xác không thể tách rời. Vì vậy việc hồn Trương Ba phải trú ngụ trong xác anh hàng thịt là một bi kịch, một mâu thuẫn đòi hỏi phải có cách giải quyết.

Câu 2 trang 153 SGK Ngữ văn 12 tập 2

Qua lớp kịch hồn Trương Ba da và gia đình (vợ, cháu gái, con dâu) anh (chị) nhận thấy nguyên nhân nào đã khiến cho người thân của Trương Ba và cả chính Trương Ba rơi vào bất ổn và phải chịu đau khổ? Trương Ba có thái độ như thế nào trước những rắc rối đó?

Hướng dẫn trả lời

Nguyên nhân đã khiến cho người thân của Trương Ba và cả chính Trương Ba rơi vào bất ổn là do hồn Trương Ba đã phải sống trong xác hàng thịt. Chính cái xác hàng thịt đó đã làm thay đổi con người của Trương Ba. Trương Ba phải làm những điều không muốn, trái với tư tưởng của bản thân khi thể xác đòi hỏi.

Bản thân hồn Trương Ba cũng nhận ra những điều đó. Ông thấy không thể sống như thế được nữa, không thể khuất phục trước thể xác tự đánh mất mình. Trương Ba đã có thái độ rõ ràng, dứt khoát, quyết liệt, không khuất phục thể xác.

Câu 3 trang 154 SGK Ngữ văn 12 tập 2

Hãy chỉ ra sự khác nhau trong quan niệm của Trương Ba và Đế Thích về ý nghĩa sự sống. Theo anh chị, Trương Ba trách Đế Thích, người đem lại cho mình sự sống: “Ông chỉ nghĩ đơn giản cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết!” có đúng không? Vì sao? Màn đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích toát lên ý nghĩa gì?

Hướng dẫn trả lời

Sự khác nhau trong quan niệm của Trương Ba và Đế Thích về ý nghĩa sự sống:

  • Đế Thích: sống là được tồn tại dù đôi khi người ta không được là mình toàn vẹn và có thể sống bằng mọi giá.
  • Trương Ba: sự sống phải có ý nghĩa, có niềm vui và phải sống đúng là mình. Sống không là mình toàn vẹn còn khổ hơn là cái chết.

Trương Ba trách Đế Thích, người đem lại cho mình sự sống: ‘Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết” là hoàn toàn đúng. Bởi vì Trương Ba sống dựa vào xác hàng thịt đã khiến hồn của ông trở thành nô lệ cho thân xác hàng thịt.

Ý nghĩa màn đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích:

  • Sự sống con người rất đáng quý nhưng không thể sống bằng bất cứ giá nào.
  • Con người chỉ thấy thanh thản khi sống là chính mình, hài hòa giữa bên ngoài và bên trong, sự thống nhất giữa linh hồn và thể xác.
  • Mọi sự chắp vá, gượng ép chỉ đem đến lại đau khổ cho bản thân và kể cả những người xung quanh.

Câu 4 trang 154 SGK Ngữ Văn 12 tập 2

Khi Trương Ba nhất quyết đòi trả xác cho hàng thịt, Đế Thích dị cho hồn Trương Ba nhập vào cu Tị, Trương Ba đã từ chối. Vì sao?

Hướng dẫn trả lời

Trương Ba từ chối nhập vào cu Tị vì:

  • Qua những ngày sống trong thân xác anh hàng thịt, hồn Trương Ba thấm thía nỗi đau không được là mình, bên trong một đằng bên ngoài một nẻo.
  • Trú ngụ trong xác người khác sẽ làm tâm hồn mình bị mờ nhạt dần.
  • Trương Ba không chấp nhận cách sống giả tạo, cuộc sống mà “khổ hơn là cái chết”

Từ đó ta thấy được Trương Ba đã có sự nhận thức tỉnh táo. Quyết định trên cũng đã thể hiện một tính cách quyết đoán, mạnh mẽ và cả một lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương.

Câu 5 trang 154 SGK Ngữ Văn 12 tập 2

Cảm nghĩ của anh (chị) sau khi đọc đoạn trích.

Hướng dẫn trả lời

Qua đoạn trích trên, tôi cảm nhận được một trong những điều quý giá nhất của mỗi người là được sống là mình, sống trọn vẹn với những giá trị mà mình có và theo đuổi. Đoạn trích còn thể hiện khao khát sống và ham sống đến tột cùng nhưng ngược lại cũng không chấp nhận đời sống dựa, sống giả dối giữa cuộc đời. Chính vì vậy, nó còn là một khúc tráng ca về lòng dũng cảm của con người.

soan bai hon truong ba da hang thit

Vừa rồi GiaiNgo đã chia sẻ nội dung soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt theo hai cách vừa ngắn gọn vừa đầy đủ. Bên cạnh việc đọc kĩ vở kịch, các bạn cũng có thể tham khảo tài liệu hướng dẫn soạn văn này. Hy vọng bài viết trên sẽ trở thành tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn để hoàn thiện hơn phần soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt.