Trần Dụ Tông được coi là vị vua có một không hai trong lịch sử dân tộc Việt. Cùng GiaiNgo tìm hiểu vị vua Trần Dụ Tông là ai và những mẩu chuyện gắn liền với vị vua này nhé!
Trần Dụ Tông là vị hoàng đế thứ 7 của triều đại nhà Trần nước Đại Việt, ở ngôi 28 năm từ năm 1341 đến năm 1369.
Trần Dụ Tông sinh ngày 22 tháng 11 năm 1336. Ông đã được nuôi dạy chu đáo và có điều kiện phát triển trí tuệ. Ngay từ nhỏ ông đã nổi danh thông minh hơn người, lớn lên học vấn cao minh và giỏi văn võ.
Trần Dụ Tông mất ngày 25 tháng 5 năm Kỷ Dậu (1369), thọ 33 tuổi. Do bị ảnh hưởng của bệnh từ bé, Trần Dụ Tông không có con. Trước khi mất ông để lại di chiếu lập con người anh Cung Túc vương (đã mất) là Nhật Lễ lên kế vị.
Trần Dụ Tông là vị vua thứ 7 của nhà Trần, ông được đưa lên ngôi năm 1341 lúc mới có 6 tuổi. Vốn tên húy là Trần Hạo, ông là con thứ của Thượng Hoàng Trần Minh Tông. Anh cả của ông là Trần Vượng được lập làm vua, tức vua Trần Hiến Tông, nhưng mất năm 22 tuổi. Người anh lớn khác là Cung Túc vương Trần Nguyên Dục do có thái độ ngông cuồng nên bị Thượng hoàng Minh Tông ghét, Trần Hạo mới được lập làm vua.
Trần Dụ Tông bị bệnh từ nhỏ, năm 4 tuổi, ông đi chơi Trung thu bị ngã xuống nước suýt chết đuối. May nhờ quan Ngự y người gốc Trung Quốc là Trâu Canh cứu sống được nhưng dự đoán rằng hoàng tử lớn lên sẽ bị liệt dương.
Năm 1341, Trần Hiến Tông qua đời khi mới 22 tuổi, không có con nối dõi. Anh trưởng Hạo là Cung Túc vương có thái độ ngông cuồng cho nên Thượng hoàng Minh Tông không lập làm vua mà quyết định chọn Trần Hạo, khi đó mới 6 tuổi.
Ngày 21 tháng 8, cùng năm, Thượng hoàng ra chỉ lập Trần Hạo lên nối ngôi, tự xưng làm Dụ Hoàng. Vì ông lên ngôi khi còn nhỏ, mọi việc đều do Thượng hoàng quyết định.
Trong giai đoạn đầu làm vua, Trần Dụ Tông làm được nhiều việc có ích. Nhưng một thời gian sau thì lười nhác chính sự, chỉ thích ăn chơi hưởng lạc, cơ nghiệp nhà Trần suy yếu từ đó. Thói ăn chơi của vua Trần Dụ Tông đã được tất cả các bộ chính sử ghi chép lại.
Theo Đại Việt sử ký toàn thư, cuộc đời trụy lạc của Trần Dụ Tông bắt đầu vào sự kiện vào năm Kỷ Mão 1339. Khi đó hoàng tử Hạo suýt chết đuối ở Hồ Tây, nhờ có Trâu Canh dùng phép châm cứu chữa sống lại. Kể từ đây, vua suốt ngày chỉ lo ăn chơi hưởng lạc, không quan tâm đến việc chính sự. Triều đình ngày càng rối ren, suy yếu.
Để phục vụ thói ăn chơi hưởng lạc, Trần Dụ Tông cho sửa sang vườn Lậu Uyển, đào hồ lớn, chất đá làm núi. Thêm vào đó ông bắt dân chở nước mặn từ biển vào nuôi đồi mồi, cá biển, cá sấu về nuôi. Dù pháp luật nhà Trần quy định xử rất nghiêm tội đánh bạc nhưng Trần Dụ Tông vẫn tổ chức đánh bạc ngay tại cung điện. Thế là từ đây, vua đánh bạc, quan đánh bạc, dân đánh bạc, thành cái tệ xấu không thể nào bỏ được.
Vào một đêm mùa hạ, tháng 6 năm 1366, sau khi đến chơi nhà Thiếu uy Trần Ngô Lang ở hương Mễ Sở. Ông đi chơi đến canh 3 mới trở về kinh, trên đường về bị mất cướp mất cả ấn tín lẫn gươm báu.
Chứng kiến thói ăn chơi của vua Trần Dụ Tông sứ thần phương Bắc phải lắc đầu “Thói ăn chơi của Dụ Tông ngay cả hoàng đế phương Bắc cũng không sánh kịp”.
Thấy vua quan ăn chơi hưởng lạc, thầy Chu Văn An liền dâng “thất trảm sớ” xin chém đầu bảy tên gian thần. Nhưng vua Trần Dụ Tông không nghe theo. Biết không thể khuyên ông vua ham chơi nhà Trần, Chu Văn An treo ấn từ quan lui về Chí Linh mở trường dạy học.
Trong cung, vua suốt ngày ăn chơi nhảy múa, hạn hán bắt đầu xảy ra, dân tình đói kém, loạn lạc nổi lên. Tình hình kinh tế trong nước khó khăn. Vua Trần Dụ Tông sai Trần Thế Hưng và Đỗ Tử Bình đi đánh Chiêm Thành, bị thất bại, vì vậy mà tình hình kinh tế nhà Trần lại ngày càng kiệt quệ.
Nhân cơ hội đó, vào năm sau, năm Mậu Thân 1368, vua Chiêm Thành cho người sang đòi đất Hóa Châu, mấy lần đem quân đánh phá kinh thành Thăng Long, khiến vua tôi nhà Trần bỏ chạy tan tác. Vua Trần Dụ Tông vì ăn chơi vô độ, nên sức khỏe ngày càng suy kiệt, và mất vào năm Kỷ Dậu 1369, hưởng dương được đúng 33 tuổi, tổng cộng ở ngôi được 28 năm.
Cũng vì ăn chơi hưởng lạc, Trần Dụ Tông không có con nối dõi, buộc phải nhận Trần Nhật Kiên (con của anh trai Trần Nguyên Dục) làm con nuôi, làm người nối dõi. Oái oăm thay, Trần Nhật Kiên lại không phải là con ruột của Trần Nguyên Dục. Bởi mẹ của Trần Nhật Kiên đã mang thai với người chồng họ Dương trước khi trở thành tỳ thiếp của Trần Nguyên Dục.
Vậy là từ thân phận con một đào hát, Dương Nhật Lễ trở thành hoàng đế nhà Trần. Đây là trường hợp hy hữu trong nghìn năm sử Việt. Sau khi làm vua, Dương Nhật Lễ bỏ bê công việc, ham chơi, rượu chè. Ông cho đón cha ruột Dương Khương vào triều giữ chức Lệnh thư gia, có ý đổi sang họ Dương khiến các quan trong triều bất bình. Triều đình nhà Trần càng thêm đổ nát.
May mắn, cuối cùng, các công thần đã ra tay dẹp loạn, phế truất Dương Nhật Lễ, lập Trần Phủ (Trần Nghệ Tông) lên ngôi.
Trên đây là những điều liên quan đến vị vua Trần Dụ Tông. Hy vọng qua bài viết này các bạn đã biết Trần Dụ Tông là ai và những câu chuyện gắn liền với ông. Cùng đón chờ những bài viết sau của GiaiNgo nhé!
