Sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất là một trong những nội dung cơ bản của phép biện chứng duy vật trong triết học Mác – Lênin. Vậy sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau như thế nào? Cùng GiaiNgo tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Trước khi đến với phần sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau như thế nào, mời bạn cùng GiaiNgo tìm hiểu thế nào là chất và lượng của sự vật, hiện tượng nhé.
Chất là một phạm trù Triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật, hiện tượng. Nó là sự thống nhất hữu cơ giữa các thuộc tính, các yếu tố cấu thành sự vật, hiện tượng. Chất làm cho sự vật là nó mà không phải là cái khác.
Ví dụ về chất: Nguyên tố Nhôm có số nguyên tử là 13, nóng chảy ở nhiệt độ 660,3 °C. Khối lượng nguyên tử của Nhôm là 26,981539 u. Những thuộc tính này nói lên chất riêng của nhôm, phân biệt nó với các kim loại khác.
Lượng là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật, hiện tượng. Lượng biểu thị số lượng, quy mô, trình độ, nhịp điệu của sự vận động và phát triển của sự vật, hiện tượng. Bên cạnh đó lượng còn thể hiện các thuộc tính của sự vật, hiện tượng.
Ví dụ về lượng: Trong một lớp học, lượng được xác định là số học sinh trong một lớp học.
Dưới đây là thông tin về sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau như thế nào mà GiaiNgo tổng hợp được. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Sự biến đổi về chất lúc nào cũng khởi nguồn từ sự biến đổi về lượng. Quá trình biến đổi về chất có ảnh hưởng đến trạng thái tính chất của những sự vật, hiện tượng. Nhưng chất của sự vật, hiện tượng chưa biến đổi ngay. Lý do bởi vì chất mang tính ổn định tương đối.
Sự biến đổi về lượng đạt đến một giới hạn nhất định nào đó, phá vỡ sự thống nhất về chất và lượng của sự vật, hiện tượng. Lúc này, chất mới ra đời thay thế chất cũ, sự vật mới ra đời thay thế sự vật cũ.
Quá trình biến đổi về lượng diễn ra từ từ, liên tục. Mỗi sự vật, hiện tượng đều có chất và lượng đặc trưng phù hợp với nó.
Chính vì vậy khi một chất mới ra đời, nó lại bao hàm một lượng mới để tạo thành sự thống nhất mới giữa chất và lượng.
Ví dụ 1
Trong điều kiện bình thường, nhôm ở trạng thái rắn. Nếu tăng dần nhiệt độ đến 660,3 độ C, nhôm sẽ nóng chảy và chuyển sang trạng thái lỏng.
Nhiệt độ tăng từ 0 độ C đến 660,3 độ C chính là sự thay đổi về lượng. Tuy nhiên lúc này chất vẫn chưa thay đổi. Đến điểm nút 660,3 độ C chất thay đổi. Nhôm chuyển từ dạng rắn sang dạng lỏng và quy định một lượng mới tương ứng với chất mới.
Ví dụ 2
Nước sôi ở 100 độ C. Nhiệt độ càng tăng, các phân tử nước chuyển động càng mạnh. Lúc chưa đạt 100 độ C, nước vẫn ở thể lỏng. Đến khi nước đạt tới nhiệt độ 100 độ C, chuyển sang thể khí. Thời điểm này, nước có sự bốc hơi nhanh và mạnh hơn, phần tử nước chuyển động nhanh hơn, có sự dãn nở.
Để hiểu rõ hơn về sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau như thế nào, chúng ta cùng trả lời một số câu hỏi có liên quan nhé.
Bài 3: Trong những câu dưới đây, câu nào thể hiện mối quan hệ lượng đổi dẫn đến chất đổi? Tại sao?
Chín quá hóa nẫu
Có công mài sắt có ngày nên kim
Kiến tha lâu cũng đầy tổ
Đánh bùn sang ao
Trả lời
Những câu thể hiện mối quan hệ lượng đổi dẫn đến chất đổi là:
Câu không thể hiện mối quan hệ lượng đổi dẫn đến chất đổi là:
Trong đoạn văn sau đây, ý nào nói về lượng, ý nào nói về chất của phong trào cách mạng nước ta: Thắng lợi của cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945 đã dẫn đến việc thành lập Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
“Đây là kết quả tổng hợp của các phong trào cách mạng liên tục diễn ra trong 15 năm sau ngày thành lập Đảng, từ cao trào Xô – viết Nghệ – Tĩnh, cuộc vận động dân chủ 1936 – 1945, mặc dù cách mạng có những lúc bị dìm trong máu lửa. Chế độ thuộc địa nửa phong kiến ở nước ta bị xóa bỏ, một kỉ nguyên mới mở ra, kỉ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”.
Ý nói về chất của phong trào cách mạng là ‘thắng lợi của cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945 đã dẫn đến việc thành lập Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa’.
Ý nói về lượng của phong trào cách mạng là ‘Đây là kết quả tổng hợp của các phong trào cách mạng liên tục diễn ra trong 15 năm sau ngày thành lập Đảng, từ cao trào Xô – viết Nghệ – Tĩnh, cuộc vận động dân chủ 1936 – 1945, mặc dù cách mạng có những lúc bị dìm trong máu lửa.
Chế độ thuộc địa nửa phong kiến ở nước ta bị xóa bỏ, một kỉ nguyên mới mở ra, kỉ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội’.
Em hãy nêu một vài ví dụ nói lên sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất trong quá trình học tập và rèn luyện của bản thân.
Từ một học sinh yếu môn thể dục, sau khi nhận được sự động viên từ bạn bè, gia đình, thầy cô em đã cố gắng rèn luyện bản thân chăm chỉ. Sáng nào em cũng chạy bộ ít nhất 30 phút, chơi các môn thể thao như bóng chuyền, đánh cầu lông. Những ngày nghỉ, em cùng bạn bè rủ nhau đạp xe.
Hết học kì 1 em đã đạt được điểm B+ môn thể dục. Hết năm, em đạt được thành tích đứng đầu lớp. Đây cố gắng thay đổi về lượng (rèn luyện chăm chỉ, có tính kỉ luật) dẫn đến sự tiến bộ của bản thân em.
Vừa rồi GiaiNgo đã giải đáp cho bạn câu hỏi về sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau như thế nào. Hy vọng bài viết trên hữu ích cho quá trình học tập và nghiên cứu của bạn.
Xem thêm: Sự khác nhau giữa chất và lượng trong Triết học là gì?
Nếu có bất kỳ câu hỏi liên quan đến nội dung sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau như thế nào thì đừng ngại comment bên dưới để GiaiNgo trả lời nhé.
