Soạn bài Bố cục trong văn bản chương trình Ngữ văn 7

Bố cục trong văn bản là một nội dung quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 7. Sau đây, GiaiNgo sẽ gợi ý cho bạn soạn bài Bố cục trong văn bản. Mời các bạn cùng tham khảo.

Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong văn bản

Để soạn bài Bố cục trong văn bản chi tiết, cùng tìm hiểu nội dung ngay bên dưới. Đây là phần tìm hiểu chính trong bài, hãy ghi chú lại nội dung quan trọng.

Bố cục trong văn bản

a. Những nội dung trong đơn cần được sắp xếp theo trật tự. Không phải ghi theo tùy thích mà phải xếp theo thứ tự. Cụ thể khi muốn viết một lá đơn để xin gia nhập Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, trật tự sắp xếp như sau:

  • Quốc hiệu
  • Tên đơn
  • Phần kính gửi
  • Họ và tên
  • Ngày, tháng, năm sinh
  • Học ở lớp nào, trường nào, địa chỉ
  • Lí do xin gia nhập Đội
  • Lời hứa khi trở thành đội viên
  • Lời cảm ơn
  • Nơi, ngày, tháng năm viết đơn.

b. Khi bạn xây dựng văn bản cần quan tâm đến bố cục. Bởi vì việc xây dựng bố cục trong văn bản sẽ thể hiện sự rành mạch, rõ ràng trong suy nghĩ, trong cách sắp xếp của người viết. Đồng thời giúp tạo hiệu quả trong giao tiếp.

soan bai bo cuc trong van ban

Những yêu cầu về bố cục trong văn bản

Trả lời câu hỏi soạn bài bố cục trong văn bản ở nội dung 2.

a. Hai câu chuyện đã cho chưa có bố cục. Các ý sắp xếp lộn xộn làm người đọc khó hình dung và theo dõi.

b. Có sự bất hợp lí trong cách kể. Nội dung của câu chuyện không theo một trình tự nào cả, thiếu mạch lạc.

Truyện 1, khi đang kể việc ếch đã lên bờ, lại kể sang chuyện ếch sống trong giếng, rồi lại kể chuyện ếch ra ngoài giếng.

Truyện 2, lí do khoe được áo lại được kể sau, cách kể không được hấp dẫn.

c. Bố cục hai câu chuyện nên được sắp xếp như sau:

Truyện 1: Con ếch sống trong một cái giếng → Thấy bầu trời chỉ bé bằng cái vung → Nghĩ mình là chúa tể → Khi ếch ra khỏi giếng thì đi lại huênh hoang, hiên ngang, kêu ồm ộp. → Bị con trâu giẫm bẹp .

Truyện 2: Nói về tính hay khoe của hai anh → Một anh mặc áo mới đứng từ sáng không có người hỏi → Có một anh đi qua: “Anh có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không?” → Anh kia mới khoe áo và trả lời là: “Từ lúc tôi mặc chiếc áo mới này, tôi chả thấy con lợn nào chạy qua cả”.

Các phần bố cục

a. Nhiệm vụ của 3 phần trong từng văn bản có sự khác nhau. Cụ thể:

Văn bản tự sự

  • Mở bài: Giới thiệu chung về nhân vật, sự việc.
  • Thân bài: Kể diễn biến và phát triển của sự việc, câu chuyện.
  • Kết bài: Kể lại kết cục của câu chuyện.

Văn bản miêu tả

  • Mở bài: Giới thiệu cảnh được miêu tả.
  • Thân bài: Tả chi tiết cảnh vật, đối tượng.
  • Kết bài: Thường phát biểu cảm nghĩ.

b. Bạn cần phân biệt rõ ràng nhiệm vụ của mỗi phần. Bởi vì bài văn sẽ không bị lặp các đoạn không cần thiết và người viết dễ làm hơn.

c. Nói như vậy không đúng. Vì mở bài là phần khái quát, giới thiệu chung còn thân bài là diễn tả chi tiết các sự việc còn kết bài là tổng kết.

d. Không đồng ý. Bởi vì mỗi phần có chức năng và nhiệm vụ riêng, đều quan trọng như nhau. Mở bài và kết bài giúp người đọc, người nhận có thể nắm rõ được sơ qua vấn đề của người viết.

soan bai bo cuc trong van ban

Nội dung luyện tập soạn bài Bố cục trong văn bản

Nhằm giúp các bạn củng cố nội dung soạn bài Bố cục trong văn bản, chúng ta cùng trả lời những câu hỏi luyện tập trong sách giáo khoa nhé.

Câu 1 (trang 30 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)

Tìm ví dụ thực tế để chứng minh về việc sắp xếp ý rành mạch, đạt hiệu quả cao và ngược lại.

Hướng dẫn trả lời

Những ví dụ: Cuộc thi hùng biện, một bài viết văn, các cuộc tranh luận trên lớp, một bài diễn thuyết trước trường…

Đoạn văn chưa có bố cục rõ ràng: Hôm qua em đi học trễ. Mọi người đi sát nhau, em vô tình bị ngã. Em đến trường bằng xe đạp. Đường thì đông, xe cộ nhiều. Vì vậy mà em muộn giờ học.

Đoạn văn đã sửa lại: Hôm qua em đi học trễ. Đường thì đông, xe cộ nhiều. Em đến trường bằng xe đạp. Mọi người đi sát nhau, em vô tình bị ngã. Vì vậy mà em muộn giờ học.

Câu 2 (trang 30 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)

Hãy ghi lại bố cục của truyện “cuộc chia tay của những con búp bê”. Bố cục ấy, theo em, đã rành mạch hợp lí chưa? Có thể kể lại câu chuyện ấy theo một bố cục khác được không?

Hướng dẫn trả lời

Bố cục của truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê”:

  •    Phần 1: Từ đầu đến “hiếu thảo như vậy”: Chia búp bê.
  •    Phần 2: tiếp đến “trùm lên cảnh vật”: chia tay lớp học.
  •    Phần 3: còn lại: Anh em Thành, Thủy chia tay.

Theo em, bố cục ấy đã rành mạch và hợp lí. Có thể kể câu chuyện ấy theo một bố cục khác theo trình tự thời gian quá khứ đến hiện tại,… nhưng phải hợp lí.

Câu 3 (trang 30 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)

Nhận xét về bố cục Báo cáo kinh nghiệm học tập của một học sinh.

Hướng dẫn trả lời

Bố cục trên khá rành mạch, nhưng chưa hoàn toàn hợp lí.

  • Mở bài, nên thêm phần giới thiệu họ tên, đề tài báo cáo sau lời chào.
  • Thân bài nên bỏ phần (4).
  • Kết bài nên trình bày khái quát những nội dung vừa nói và gợi mở định hướng.

soan bai bo cuc trong van ban

Vừa rồi GiaiNgo đã gửi đến bạn những gợi ý để soạn bài Bố cục trong văn bản. Hy vọng bài viết này hữu ích cho quá trình nghiên cứu và học tập của bạn. Đừng quên theo dõi GiaiNgo mỗi ngày để đọc thêm nhiều thông tin thú vị nhé!