Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Hiện nay hầu hết các thiết bị như máy tính, điện thoại di động, máy giặt,… đều có Firmware riêng. Vậy Firmware là gì? Cùng theo chân GiaiNgo tìm hiểu sâu hơn về Firmware qua bài viết này nhé!

Firmware là gì?

Firmware là một chương trình máy tính đặc biệt. Firmware được dùng để chỉ những chương trình cố định và điều khiển cấp thấp của nhiều thiết bị điện tử. Firmware tồn tại ở giữa của Hardware và Software.

Đối với các thiết bị đơn giản, Firmware là tất cả những gì chúng cần để hoạt động. Firmware là tất cả Software trên đó và nó cũng hoạt động như một hệ điều hành, kiểm soát mọi thứ về chức năng của thiết bị đó.

Ngoài ra, Firmware còn có mặt trong những thiết bị tiêu dùng phức tạp như điện thoại thông minh, đồng hồ thông minh, máy tính bảng,… Nó cũng đáp ứng được các quy trình cơ bản cũng như các chức năng cao cấp hơn của thiết bị.

Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Những khái niệm liên quan đến Firmware là gì?

Firmware iPhone là gì?

Firmware iPhone là hệ điều hành của iPhone/iPod. Firmware iPhone hay Firmware iOS giúp cho phần cứng hoạt động chính xác và cho phép phần mềm hoạt động trên phần cứng.

Apple không ngừng tung ra các bản nâng cấp Firmware để thêm tính năng, sửa lỗi bảo mật dưới dạng một file có đuôi IPSW. Nếu thiết bị của bạn được hỗ trợ tự động cập nhật thì Firmware sẽ được nâng cấp lên phiên bản mới nhất.

Bạn cũng có thể nâng cấp Firmware trên iPhone của mình bằng cách vào Cài đặt > Cài đặt chung > Cập nhật phần mềm và chờ đợi vài phút cho tới khi iPhone khởi động lại.

Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Firmware Android là gì?

Firmware Android là một phần mềm giúp kiểm soát, thao tác dữ liệu các thiết bị của hệ điều hành Android. Hay nói cách khác, Firmware bao gồm toàn bộ hệ điều hành Android.

Nó được lưu trữ trong một dạng có thể ghi trong bộ nhớ được gọi là NAND flash, cùng một kiểu bộ nhớ trong các thiết bị lưu trữ như USB và thẻ SD. Firmware Android cũng thường được gọi là Android ROM vì nó cho phép người dùng trực tiếp ghi vào nó.

Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Firmware thường nằm ở trong ROM, bộ nhớ flash hoặc EEPROM của điện thoại và máy tính bảng. Khi các thiết bị phát sinh ra các lỗi về vấn đề bảo mật thì các hãng sản xuất sẽ cho ra mắt các bản Firmware mới để khắc phục lỗi.

Tuy nhiên không phải bản Firmware mới nào bạn cũng cập nhật được. Bởi vì, nếu bản Firmware bạn cài không tương thích thì có thể nó tiềm ẩn rủi ro khiến điện thoại Android hay máy tính bảng của bạn không hoạt động được.

Tự động cập nhật Firmware là gì?

Tự động cập nhật Firmware là một trong những phương pháp mà một Walkman có thể được tự động khởi động và cập nhật một cách dễ dàng. Thông qua các ứng dụng Media Go trên máy tính, bạn có thể cập nhật Firmware mới nhất bằng cách làm theo các hướng dẫn trên màn hình.

Khi Media Go kết nối internet và Walkman được kết nối với máy tính thì Media Go nhận diện xem có bản cập nhật Firmware nào dành cho Walkman hay không. Nếu có sẵn một bản cập nhật Firmware, bạn có thể thực hiện các thủ tục cập nhật để cập nhật Firmware lên phiên bản mới nhất.

Có những loại Firmware? Phân loại Firmware

Có nhiều loại Firmware tồn tại ngay trong thiết bị phần cứng của bạn. Ví dụ như trên máy tính: Firmware có trong ổ đĩa cứng, trong card đồ họa, ổ cứng SSD, card mạng,… Thậm chí còn có Firmware trong bàn phím, chuột mà bạn đang sử dụng.

Hầu hết mọi thiết bị hiện nay từ đơn giản đến phức tạp đều phải có Firmware để hoạt động như điện thoại, máy tính, điều khiển, máy giặt, xe hơi,… Tùy từng thiết bị cụ thể, nhà sản xuất sẽ quy định mức độ tác động của người dùng tới Firmware. Nếu không có Firmware, các thiết bị điện tử sẽ không thể hoạt động được.

Firmware là gì

Firmware được lưu trữ ở đâu?

Firmware thường được lưu trữ trong loại bộ nhớ đặc biệt, gọi là ROM. ROM (viết tắt bởi từ Read Only Memory: nghĩa là bộ nhớ chỉ đọc) chỉ được ghi một lần bởi nhà sản xuất phần cứng.

Bộ nhớ ROM cực kỳ cần thiết cho bất kỳ các thiết bị điện tử nào. Bởi vì nó phải lưu giữ dữ liệu vĩnh viễn, thậm chí khi thiết bị đã tắt hoặc bị mất điện đột ngột.

Tuy nhiên, không thể sản xuất một thiết bị phần cứng mà quên đi Firmware. Các thiết bị sẽ không thể hoạt động được nếu không có sự hỗ trợ của Firmware.

Bộ nhớ flash ROM là một dạng bộ nhớ có thể được ghi lại mặc dù ban đầu nó được ghi bởi nhà sản xuất phần cứng. Chính vì thế, bạn có thể ghi Firmware mới lên thiết bị phần cứng này. Nhưng bạn chỉ có thể làm điều đó với công cụ cập nhật Firmware thích hợp và được thiết kế đặc biệt để làm việc với thiết bị phần cứng đó.

Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Vai trò của Firmware là gì?

Firmware đóng vai trò là một chương trình máy tính đặc biệt để điều khiển các thấp các thiết bị. Thông qua các công cụ phương tiện đó là bàn phím, thẻ nhớ, màn hình, Firmware có thể thực hiện việc điều khiển các thiết bị một cách thuận lợi. Với những thiết bị này, chỉ cần có Firmware là chúng đã có thể hoạt động bình thường.

Ngoài những thiết bị cấp thấp, Firmware cũng góp mặt vào một số thiết bị cấp cao phức tạp hơn như điện thoại di động, camera, máy tính,… Nhưng Firmware cần tới sự hỗ trợ của phần mềm mới có thể hoạt động được.

Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Firmware khác với Software như thế nào?

Không có ranh giới rõ ràng giữa Firmware và Software. Vì vậy bạn có thể dễ nhầm lẫn 2 loại này. Dưới đây là những điểm khác biệt giữa Firmware và Software:

Nơi lưu trữ

Firmware được lưu trữ trong bộ nhớ không ổn định (ROM, EPROM, hoặc bộ nhớ flash), còn Software có thể làm việc từ bộ nhớ khả biến, không ổn định và ảo. Firmware nằm trong bộ nhớ có giới hạn về kích thước, nghĩa là một chương trình Firmware phải có kích thước nhỏ. Firmware có thể nhỏ tới vài kilobyte, còn phụ thuộc vào các chi tiết cụ thể của thiết bị.

Tần suất cập nhật

Đây là một khác biệt lớn giữa Firmware và Software. Trong nhiều thiết bị, Firmware không được cập nhật bởi người dùng. Thông thường các nhà sản xuất thiết bị không cho phép người dùng truy cập vào Firmware.

Có những trường hợp người dùng có thể tự cập nhật. Bằng cách cung cấp cập nhật Firmware, nhà sản xuất có thể sửa lỗi trong các phiên bản phần mềm trước hoặc cung cấp các tính năng mới. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải thận trọng vì nếu nó không phù hợp với thiết bị của mình sẽ cho kết quả không mong muốn.

Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Firmware được cập nhật khi nào? Có nên nâng cấp Firmware?

Một số lý do để cập nhật Firmware như sau:

  • Khi nhà sản xuất cần sửa lỗi xảy ra trên các thiết bị đã xuất xưởng.
  • Thay đổi hiệu năng thiết bị.
  • Thay đổi các thành phần quan trọng có trong nhân và hệ thống của thiết bị.

Firmware là gì? Điểm khác nhau giữa Firmware và Software

Việc nâng cấp Firmware là cần thiết để giúp thiết bị của bạn khắc phục được các lỗi, lỗ hổng bảo mật mà thiết bị của bạn gặp phải. Tuy nhiên, bạn nên kiểm chứng từ phản hồi của những người cập nhật trước để biết những hạn chế của phiên bản Firmware mới. Sau đó, bạn đưa ra quyết định có nên nâng cấp thiết bị hay không.

Nếu thiết bị của bạn đang hoạt động thiếu sự ổn định thì việc nâng cấp gần như bắt buộc. Nó giúp bạn nhanh chóng khắc phục được các lỗi mà phiên bản Firmware đang sử dụng gây nên.

Khi nâng cấp Firmware thông thường toàn bộ dữ liệu trong thiết bị sẽ bị mất. Chính vì vậy bạn nên sao lưu toàn bộ dữ liệu trước khi tiến hành nâng cấp Firmware.

Cách xóa Firmware nhanh nhất

Với những bản cập nhật không mong muốn như làm chậm máy, tốn khá nhiều pin, tốn dung lượng,… bạn có thể xóa một cách vô cùng đơn giản.

Xóa cập nhật iOS

  • Vào phần Settings (Cài đặt) -> General (Cài đặt chung) -> Storage & iCloud Usage (Dung lượng & Sử dụng iCloud).
  • Tiếp theo chọn Manage Storage (Quản lý bộ nhớ).
  • Sau đó bạn có thể xóa cập nhật đã tải về ở ngay phía dưới một cách đơn giản.

Xóa bản cập nhật đang chờ xử lý trên Windows 10

  • Bước 1: Mở File Explorer trên máy tính.
  • Bước 2: Nhập đường link C:\Windows\SoftwareDistribution\Download vào thanh địa chỉ > Nhấn Enter.
  • Bước 3: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + A để chọn toàn bộ File > Click chuột phải > Chọn Delete.

Sau khi bạn hoàn thành tất cả các bước này, thì các File cài đặt cập nhật sẽ bị xóa khỏi thiết bị.

Hy vọng bài viết trên giúp bạn biết được Firmware là gì cũng như vai trò của Firmware. Hãy tiếp tục dõi theo GiaiNgo để giải đáp những thắc mắc mà bạn đang gặp phải nhé!