Cường độ ánh sáng ảnh hưởng đến quang hợp như thế nào? Nếu không có ánh sáng cây xanh sẽ như thế nào? Đây là một số câu hỏi thú vị về ánh sáng. Hãy để GiaiNgo giúp bạn giải đáp thắc mắc này nhé!
Mức độ ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến quang hợp phụ thuộc vào nồng độ CO2 và đặc trưng sinh thái của mỗi loài cây nhất định.
Khi nồng độ CO2 thấp, tăng cường độ ánh sáng thì cường độ quang hợp tăng không nhiều. Nhưng khi nồng độ CO2 tăng lên, nếu tăng cường độ ánh sáng thì cường độ quang hợp tăng rất mạnh.
Khi tăng cường độ ánh sáng cao hơn điểm bù ánh sáng (là cường độ ánh sáng mà tại đó cường độ quang hợp cân bằng với cường độ hô hấp) thì cường độ quang hợp tăng hầu như tỷ lệ thuận với cường độ ánh sáng. Cường độ sẽ tăng cho đến khi đạt tới điểm bão hòa ánh sáng. Sau đó, cường độ quang hợp không tăng cho dù cường độ ánh sáng có tăng.
Đặc trưng sinh lí của cây cũng ảnh hưởng đến sự phụ thuộc cường độ ánh sáng. Không những thế, đặc trưng sinh lí của cây còn ảnh hưởng đến khả năng quang hợp.
Sự ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh đến quang hợp tùy thuộc vào đặc điểm của giống và loài cây. Các nhân tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến quá trình quang hợp là ánh sáng, nồng độ CO2, nước, nhiệt độ, nguyên tố khoáng.
Ánh sáng ảnh hưởng đến quang hợp gồm hai yếu tố là cường độ ánh sáng, quang phổ ánh sáng.
Khi tăng cường độ ánh sáng cao hơn điểm bù ánh sáng thì cường độ quang hợp tăng cho đến khi đạt tới điểm bão hòa ánh sáng.Cây ưa bóng có điểm bù ánh sáng thấp hơn cây ưa sáng.
Các tia sáng có độ dài bước sóng khác nhau sẽ có ảnh hưởng khác nhau đến cường độ quang hợp. Quang hợp chỉ xảy ra tại miền ánh sáng xanh tím và miền ánh sáng đỏ.
Trong tự nhiên, nồng độ CO2 trung bình là 0,03%. Nồng độ CO2 thấp nhất mà cây quang hợp được là 0,008 – 0,01%. Dưới ngưỡng đó, quang hợp rất yếu hoặc không xảy ra.
Nếu tăng nồng độ CO2 cường độ quang hợp tăng cho tới khi đến trị số bão hòa CO2. Vượt qua trị số bão hòa thì cường độ quang hợp giảm.
Khi cây thiếu nước đến 40 – 60%, quang hợp bị giảm mạnh và có thể ngừng trệ. Khi cây bị thiếu nước, cây chịu hạn có thể duy trì quang hợp ổn định hơn cây trung sinh và cây ưa ẩm.
Nhiệt độ ảnh hưởng đến các phản ứng enzim trong pha sáng và pha tối của quang hợp. Nhiệt độ thấp sẽ làm hoạt tính enzyme giảm, cường độ quang hợp giảm. Ở nhiệt độ cao làm biến tính các enzyme giúp cường độ quang hợp giảm.
Nhiệt độ cực tiểu làm ngừng quang hợp ở những loài cây khác nhau thì khác nhau. Nhiệt độ cực tiểu làm ngừng quang hợp ở thực vật vùng cực, núi cao và ôn đới là – 15oC, ở thực vật nhiệt đới là 4 – 8oC.
Nhiệt độ cực đại làm ngừng quang hợp cũng không giống nhau ở các loài cây khác nhau. Đối với các cây ưa nhiệt, quang hợp đã bị hư hại ở nhiệt độ 12oC. Cây ưa nhiệt ở vùng nhiệt đới vẫn quang hợp ở nhiệt độ 50oC. Thực vật ở sa mạc có thể quang hợp ở 58oC.
Trong giới hạn nhiệt độ sinh học đối với từng giống, loài cây, pha sinh trưởng và phát triển, cứ tăng nhiệt độ thêm 10oC thì cường độ quang hợp tăng lên 2 – 2.5 lần.
Các nguyên tố khoáng sẽ tác động đến nhiều mặt của quang hợp:
Ánh sáng có hiệu quả nhất đối với quang hợp là ánh sáng đỏ và ánh sáng xanh tím. Ánh sáng xanh tím sẽ kích thích sự tổng hợp axit amin và protein. Còn ánh sáng đỏ sẽ xúc tiến quá trình hình thành cacbohidrat.
Ánh sáng đỏ có bước sóng (600 – 700nm) lớn hơn ánh sáng xanh (420 – 470nm). Do đó, mặc dù cùng 1 cường độ chiếu sáng, số photon của ánh sáng đỏ sẽ lớn hơn, sẽ kích thích được nhiều diệp lục hơn. Vì vậy, hiệu quả quang hợp mà ánh sáng đỏ mang lại sẽ lớn hơn ánh sáng màu xanh tím.
Sự phụ thuộc của quang hợp vào nồng độ CO2 ở tất cả các loài cây là không giống nhau. Qua nhiều thí nghiệm, người ta đã cho rằng với các nồng độ CO2 như nhau, nhưng cường độ quang hợp lại khác nhau ở các cây khác nhau.
Thế là chúng ta đã phần nào hiểu được cường độ ánh sáng ảnh hưởng đến quang hợp như thế nào rồi. GiaiNgo mong rằng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình học tập. Hãy theo dõi GiaiNgo để thu thập thêm nhiều thông tin bổ ích hơn nhé!
