Chúng ta sử dụng dấu gạch ngang thường xuyên mỗi khi tạo văn bản. Tuy nhiên không ít người vẫn chưa phân biệt được dấu gạch ngang và dấu gạch nối. Bài viết sau của GiaiNgo sẽ hướng dẫn soạn bài dấu gạch ngang để giúp bạn tìm hiểu kĩ hơn về kiến thức này nhé!
Phần đầu tiên của bài viết soạn bài dấu gạch ngang là tìm hiểu công dụng của dấu gạch ngang. Theo đó, dấu gạch ngang có những công dụng sau:
a. Dấu gạch ngang được dùng để đánh dấu bộ phận giải thích
Ví dụ:
Tôi lại trở về con sông Cấm – dòng sông thơ ấu thân thương, nơi tôi đã sinh ra và lớn lên với bao kỷ niệm vui buồn.
(Thanh Việt)
b. Dấu gạch ngang dùng trước trích dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật
Có người khẽ nói:
– Bẩm, dễ có khi đê vỡ!
Ngài cau mặt, gắt rằng:
– Mặc kệ!
(Phạm Duy Tốn)
c. Dấu gạch ngang dùng để liệt kê
Dấu chấm lửng được dùng để:
– Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết.
– Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quãng.
– Làm giãn nhịp điệu của câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm.
(Ngữ Văn 7, tập 2)
d. Dấu gạch ngang để nối các từ
Một nhân chứng thứ hai của cuộc hội kiến Va-ren – Phan Bội Châu (xin chẳng dám nêu tên nhân chứng này) lại quả quyết rằng (Phan) Bội Châu đã nhổ thẳng vào mặt Va-ren; cái đó thì cũng có thể.
(Nguyễn Ái Quốc)
Trong bài viết soạn bài dấu gạch ngang, GiaiNgo sẽ giúp bạn phân biệt dấu gạch ngang và dấu gạch nối như sau:
Giống nhau:
Dấu gạch ngang và dấu gạch nối cùng được viết theo chiều ngang.
Khác nhau:
Dấu gạch nối:
Nhà thám hiểm Hao-ớt Lim-be trưởng đoàn thám hiểm Hội địa lí Hoàng gia Anh sau khi thăm động Phong Nha về đã phát biểu: Với kinh nghiệm của mười sáu năm thám hiểm hang động ở tổ chức nghiên cứu hang động mạnh nhất của Hoàng gia Anh, tôi khẳng định Phong Nha là hang động dài nhất và đẹp nhất thế giới.
(Trần Hoàng)
Dấu gạch ngang:
Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối – thứ âm thanh đơn điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và làm đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con người trước cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đơn điệu.
(Đoàn Giỏi)
Để nắm vững kiến thức này, hãy cùng GiaiNgo trả lời các câu hỏi trong bài soạn bài dấu gạch ngang SGK Ngữ văn 7 tập 2 nhé!
Hãy nêu rõ công dụng của dấu gạch ngang trong các câu dưới đây:
a) Mùa xuân của tôi – mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội – là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng…
(Vũ bằng)
b) Chỉ có những anh lính dõng An Nam bồng súng chào cờ ở cửa ngục là cứ bảo rằng, nhìn qua chấn song, có thấy một sự thay đổi nhẹ trên nét mặt người tù từng tiếng. Anh quả quyết – cái anh chàng ranh mãnh đó – rằng có thấy đôi ngọn râu mép người tù nhếch lên một chút rồi lại hạ xuống ngay, và cái đó chỉ diễn ra có một lần thôi.
c) – Quan có cái mũ hai sừng trên chóp sọ! – Một chú bé con thầm thì.
– Ồ! Cái áo dài đẹp chửa! – Một chị con gái thốt ra.
d) Tàu Hà Nội – Vinh khởi hành lúc 21 giờ.
e) Thừa Thiên – Huế là một tỉnh giàu tiềm năng kinh doanh du lịch.
Lời giải chi tiết:
Công dụng của dấu gạch ngang trong các câu:
a) Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích cho “Mùa xuân của tôi”.
b) Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích cho tính cách của nhân vật anh.
c) Đặt ở đầu dòng đánh dấu lời nói trực tiếp của các nhân vật.
d) Nối các từ nằm trong liên danh: Hà Nội – Vinh.
e) Nối các từ nằm trong liên danh: Thừa Thiên – Huế.
Hãy nêu rõ công dụng của các dấu gạch nối trong ví dụ dưới đây:
– Các con ơi, đây là lần cuối cùng thầy dạy các con. Lệnh từ Béc-lin là từ này chỉ dạy tiếng Đức ở các trường vùng An-dát và Lo-ren…
(An-phông-xơ Đô-đê)
Tác dụng của dấu gạch nối trong câu trên:
Đặt câu có dùng dấu gạch ngang:
a) Nói về một nhân vật trong vở chèo Quan Âm Thị Kính.
b) Nói về cuộc gặp mặt của đại diện học sinh cả nước.
a. Thị Kính – nhân vật chính trong vở chèo cổ “Quan Âm Thị Kính” – là người phụ nữ hiền dịu, nết na những chịu nhiều oan khuất.
b. Những gương mặt tiêu biểu của học sinh khắp ba miền Bắc – Trung – Nam đã hội tụ về đây trong niềm hân hoan, phấn khởi.
Xem thêm: Soạn bài dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy – Ngữ văn 7 tập 2
Xem thêm:
Bài viết trên của GiaiNgo đã chia sẻ đến bạn kiến thức về soạn bài dấu gạch ngang chương trình Ngữ văn 7 tập 2 chi tiết nhất. Theo dõi GiaiNgo để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích nhé!
