Trùng Quang Đế được sử sách lưu danh là vị vua sáng suốt và đại lượng của Đại Việt. Vậy bạn có biết Trùng Quang Đế là ai không? Theo dõi bài viết của GiaiNgo để hiểu thêm về tiểu sử và cuộc đời của vị vua này nhé!
Trùng Quang Đế là vị hoàng đế thứ hai của nhà Hậu Trần, được lập ra để chống lại sự đô hộ của nhà Minh sau năm 1407. Ông có tên húy là Trần Quý Khoáng hay Trần Quý Khoách.
Trùng Quang Đế không phải là người quá nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam hay bách chiến bách thắng trong chống giặc ngoại xâm. Ông lên nắm quyền khi Đại Việt rơi vào cảnh nước mất nhà tan nhưng vẫn kiên trì sứ mệnh cứu dân cứu nước bằng cả sức lực mình.
Hiện chưa có tư liệu nào nhắc đến ngày sinh của Trùng Quang Đế. Được biết, ông sinh ra tại kinh đô Thăng Long, Hà Nội.
Trùng Quang Đế mất ngày 14 tháng 4 năm 1414. Cái chết của ông là sự tiếc nuối rất lớn với dân tộc Đại Việt vì ông là một trong những vị anh hùng hiện thân cho sự quật cường không dễ khuất phục trước quân thù.
Cha của Trùng Quang Đế là Trang Định vương Trần Ngạc. Ông chống đối Hồ Quý Ly và đã bị sát hại vào năm 1392.
Trùng Quang Đế là cháu nội của Trần Nghệ Tông. Cuối đời Trần, Hồ Quý Ly được Nghệ Tông tin tưởng nên nắm hết đại quyền trong triều. Sau khi Nghệ Tông mất, năm 1399, Hồ Quý Ly giết luôn Trần Nhuận Tông (chú của Trùng Quang Đế), lên ngôi hoàng đế và lập ra nhà Hồ.
Ngày 17 tháng 3 Âm lịch năm 1409, Trần Quý Khoáng lên ngôi Hoàng đế ở Chi La, nay thuộc huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh.
Trùng Quang Đế lên ngôi và lấy niên hiệu là Trùng Quang. Ông phong Nguyễn Súy làm Thái bảo, Đặng Dung làm Đồng bình chương sự và Nguyễn Chương làm Tư Mã.
Sau khi nhà Hồ diệt vong, con thứ Trần Nghệ Tông là Trần Ngỗi lên ngôi hoàng đế ở Mô Độ (Ninh Bình), lập lại nhà Trần (sử gọi là Hậu Trần) và lấy hiệu là Giản Định Đế. Năm 1409, do nghe lời gièm pha, Giản Định Đế giết Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân, những vị hào kiệt từng có công rất lớn trong giữ nước và giết giặc.
Sau đó, Đặng Dung (con của Đặng Tất) và Đặng Cảnh Dị (con của Nguyễn Cảnh Chân) bất bình với vua Giản Định; bèn về Nghệ An tôn Trần Quý Khoáng lên làm vua.
Sau khi lên ngôi, Trùng Quang Đế sai Nguyễn Súy đem quân đánh úp và đón Giản Định Đế về. Ngày 20 tháng 4, Giản Định bị dẫn về Nghệ An, Trùng Quang khiêm nhường mặc thường phục xuống thuyền đón rước và tôn Giản Định làm Thái Thượng Hoàng.
Tháng 7 âm lịch năm 1409, vua Trùng Quang cùng Thượng Hoàng chia quân làm hai đường đánh quân Minh. Trùng Quang đóng ở Bình Than; Thượng hoàng đóng ở Hạ Hồng (Ninh Giang, Hải Dương). Tướng Minh là Trương Phụ đem quân viện trợ, Thượng Hoàng liền rời thuyền chạy lên trấn Thiên Quan. Trùng Quang nghi ngờ Thượng Hoàng có lòng khác liền sai người đuổi theo nhưng ông đã bị Trương Phụ sát hại.
Trong suốt thời gian giữ ngôi, Trùng Quang Đế cùng các tể thần Đặng Dung, Nguyễn Cảnh Dị và Nguyễn Súy đã tận lực chiến đấu chống quân đội Minh. Các ông từng đánh bại quân Minh ở La Châu, Hạ Hồng, nhân đà truy kích tới tận Bình Than, nhưng cuối cùng bị thiệt hại nặng, phải lui về Nghệ An và Hóa Châu.
Sau trận thư hùng đẫm máu ở kênh Thái Đà năm 1413, lực lượng Hậu Trần tan vỡ, Trùng Quang Đế chạy sang Lão Qua nhưng bị Trương Phụ bắt giữ. Tháng 4 năm 1414, trên đường áp giải về Đại Minh, Trùng Quang Đế trầm mình xuống biển tự tử. Nhà Trần diệt vong.
Trùng Quang Đế được nhân dân thờ phụng tại đền Hậu Trần trên đất Mô Độ xưa, nay thuộc Ninh Bình. Đền Hậu Trần nằm ở thôn La, xã Yên Thành, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình nên còn được gọi là đền La.
Đền thờ Hậu Trần thờ hai vị vua là Giản Định Đế và Trùng Quang Đế, ngoài ra còn phối thờ công thần Trần Triệu Cơ. Ngoài ra, ngày 12 đến ngày 13 tháng ba âm lịch hàng năm, người dân còn tổ chức lễ hội đền La để tưởng nhớ các vị anh hùng thời Hậu Trần.
Ông là vị vua duy nhất trong lịch sử Việt Nam chọn cái chết oanh liệt khi chống ngoại xâm thất bại. Cái chết của ông để người Minh thấy rằng dù chiếm được nước Đại Ngu nhưng họ không thể nào khuất phục được người Việt.
Trùng Quang Đế là ai? Ông có gì mà được sử sách Việt Nam ca ngợi? Trùng Quang Đế là một anh hùng, anh hùng trong thời loạn, dù nghiệp lớn không thành nhưng ông vẫn được đời sau ca ngợi, tôn kính bởi “luận anh hùng đâu bởi thành bại”.
Bài viết này đã giúp các bạn hiểu rõ Trùng Quang Đế là ai rồi phải không nào? Bạn nghĩ sao về vị vua này? Còn chần chừ gì nữa, theo dõi GiaiNgo để cập nhật nhiều thông tin hữu ích nhé!